Gün içinde kaç bardak su içtiğinizi hatırlıyor musunuz? Eğer cevabınız “Ay unuttum!” ya da “Bir-iki bardak içmişimdir herhalde…” ise, sadece vücudunuz değil, beyniniz de size sessizce sinyal gönderiyor olabilir. Çünkü beynimizin yaklaşık %75’i sudan oluşur ve susuz kalmak, onun sağlıklı çalışmasını ciddi şekilde etkileyebilir. Son yıllarda yapılan araştırmalar, yeterince su içmeyen insanların sadece fiziksel değil, zihinsel olarak da yavaşladığını gösteriyor. Yani unutkanlık, dikkat dağınıklığı, karar vermede zorlanma yaşıyorsanız; bir fincan kahveden önce bir bardak suya ihtiyacınız olabilir.
Susuz beyin ne yaşar?
Beyin hücreleri küçülür: Vücudunuz susuz kaldığında, beyin hücreleri de büzüşür. Bu da beynin iç iletişiminde aksamalara yol açar. Sonuç? Düşünme yavaşlar, bilgi işleme gücü azalır, hafıza zayıflar.
Beyne giden kan azalır: Su eksikliği, kan dolaşımını da etkiler. Özellikle beynin karar verme ve odaklanma merkezine yeterince kan gitmezse, kendinizi yorgun, dalgın ve baş ağrılı hissedersiniz. Bir bardak su içtiğinizde bu şikâyetlerin hafiflediğini fark ettiyseniz, sebebi tam da budur!
Stres hormonu artar: Susuz kalan vücut, kendini tehlikede hisseder ve kortizol adlı stres hormonunu salgılamaya başlar. Bu hormon fazlalaştığında, özellikle öğrenme ve hafızayla ilgili beyin bölgeleri olumsuz etkilenir. Yani susuzluk, fark etmeden sizi daha stresli ve unutkan birine dönüştürebilir.
Enerji düşer, beyin sisi oluşur: Beyin küçük olabilir ama vücudun enerjisinin beşte birini harcar. Su, bu enerjinin üretiminde çok önemli bir rol oynar. Yeterince su içmezseniz, glikoz (yani şeker) enerjiye dönüşemez. Sonuç: halsizlik, kafa karışıklığı ve zihinsel bulanıklık… Bu duruma halk arasında “beyin sisi” deniyor.
Peki ne kadar su İçmeliyiz? İhtiyacınız olan su miktarı yaşınıza, kilonuza, ne kadar hareket ettiğinize ve yaşadığınız havanın sıcaklığına göre değişebilir. Ama genel olarak:
Kadınlar için: günde 2 – 2.7 litre
Erkekler için: günde 2.5 – 3.7 litre
Zihinsel olarak yoğun çalışanlar veya ekran başında uzun saatler geçirenler için bu miktar biraz daha artabilir.
Su İçmeyi Unutmamak İçin Küçük Tüyolar:
Güne uyanır uyanmaz bir bardak su içerek başlayın.
Masanızda ya da çantanızda mutlaka su şişesi bulundurun.
Telefonunuza su içmeyi hatırlatan uygulamalar kurun.
Su oranı yüksek meyve ve sebzeleri (karpuz, salatalık, portakal gibi) öğünlerinize ekleyin.
