Tiroid bezi, boynun ön kısmında adem elmasının hemen 1 parmak altında bulunan 30 gram ağırlığında kelebek şeklindedir ve vücudumuzun orkestra şefi olarak görev yapar.
“Tiroit hormonu olmadan diğer hormon üreten bezlerin çalışması mümkün değildir.” Tiroid bezinde üretilen hormon vücudun enerji durumunu ve metabolizmayı kontrol eder. Dolaşım, sindirim ve sinir sistemi başta olmak üzere bütün sistemlerin çalışma hızı ve etkinliğini düzenler. Bu orkestra şefi bir problem yarattığında vücudumuz farklı şekillerde sesler vermeye başlar. Tiroit hormonunda değişiklikler fiziksel, zihinsel ve duygusal yakınmalara neden olur.
Sizin tiroid beziniz tembel ve yetersiz mi çalışıyor? Öğrenmek için hemen testi çözün.
Her pozitif cevap için, soldaki kutucuğu işaretleyin. Ardından puan tablosundan faydalanarak sorunun ciddiyetini hesaplayın.
Tiroit testi
- Cildim ve tırnaklarım kalın
- Kuru bir cilde sahibim.
- Saçlarım yıpranmış halde ve dökülüyor.
- Soğuğa fazla duyarlılığım var.
- Ellerim ve ayaklarım genelde soğuktur.
- Kaslarımda yorgunluk veya ağrı hissediyorum.
- Yoğun mestrüel kanamalarım, adet düzensizliğim var.
- Cinsel isteğim azaldı.
- El ve ayaklarımda ödem var.
- Özellikle sabahları yorgun hissediyorum.
- Tansiyonum ve kalp hızım düşük.
- Hafıza ve odaklanma problemlerim var.
- Kaşlarımın kenarlarında seyrelme var.
- Kilo vermede problemlerim var veya yakın zamanda kilo aldım.
- Kabızlık problemim var.
- Depresyonda, isteksiz ve cansız hissediyorum.
- Otoimmün bir hastalığa sahibim (romatoid artrit, multipl skleroz, lupus vb.).
- Çölyak hastalığım var veya glütene hassasiyet hissediyorum.
- Geçmişimde radyasyon tedavileri aldım.
- Çok fazla ton balığı, suşi yerim ve/veya dişlerimde gümüş kaplama var.
- Ailemde tiroit problemi var.
8’den fazla evet cevabınız varsa tiroid bezinizin çalışmasında sorun var demektir. Mutlaka bir hekime başvurmalı ve tetkiklerinizi yaptırmalısınız.
Sinirli ve tahammülsüz kişilerde tiroid bezi fazla çalışıyor olabilir
Tiroid hormonunun azlığı da çokluğu da kişinin ruhsal yapısını bozar. Hormon fazla çalışıyorsa kişi sinirli, heyecanlı, öfkeli, agresif ve duygusaldır. Tiroid hormonu azlığında ise geçimsiz huysuz bir insan olur, hayata isteksiz bakar, hep depresif bir ruh hali vardır.
Halsizlik şikayetleriniz az çalışan tiroid bezinizden kaynaklanıyor olabilir
Hipotiroidinin belirtileri; halsizlik, yorgunluk, konsantrasyon güçlüğü, kabızlık, ciltte kuruluk, artan saç dökülmesi, çabuk üşüme ve soğuğa tahammülsüzlüktür.
Aşırı terlemeniz varsa troid beziniz fazla çalışıyor olabilir
Hipertiroidinin belirtileri; aşırı terleme, sıcağa tahammülsüzlük, çarpıntı, kilo kaybı, ellerde titreme, ishaldir.
Yetmiş üç yaşındaki bir hastamın hikayesini hatırlıyorum. Yorgunluk, hafızada zayıflama, depresif ruh hali, kuru cilt ve vücutta yaygın ödem şikayetleriyle gittiği bir önceki doktoru ona “Ne bekliyorsun ki? Sen yetmiş üç yaşındasın ve yetmiş üç yaşındakiler böyle hisseder.” demişti. Oysa ileri yaşlarda gördüğümüz belirtiler gerçekten ileri yaştan kaynaklanan vücudun temel sistemlerindeki dengesizlikler ve işlevsel bozukluklardır. Bu hastaya hafızasındaki zayıflama ve yorgunluğu için birçok tetkik yaptırdık ve sonunda tembel bir tiroidi olduğunu saptadık. Endokrin desteği ile tiroit eksikliğini karşılayıp, düzenli bir diyet ve günlük yaşamında birkaç küçük değişiklik yaptıktan sonra, o unutkan, yaşlı ve tembel hisseden hastanın yerine tekrar genç, enerjik ve mutlu hisseden biri geldi.
Araştırmalara göre düşük tiroit hormonu seviyeleri serotonin mutluluk hormonunu da azaltıyor ve depresyona yol açıyor. Ruh halimizi olumsuz etkilemesi yanında, düşük tiroit seviyelerinin bilişsel fonksiyonları, hafızayı ve zihinsel süreçleri etkilediği de biliniyor ve tiroit seviyelerinin tedavi edilmesi tüm zihinsel süreçleri ruh hali, hafıza, genel bilişsel süreçleri iyileştiriyor.
Tiroid bezinden salgılanan temel hormonlar T4 ve az miktarda T3’tür. Salgılanan T4’ün etki göstermesi için T3’e dönmesi gerekiyor. Tiroid işlevlerinin sağlıklı yürümesi için bizim T3’e ihtiyacımız var. Üretilen T4 tiroid bezinde ya T3’e ya da ters-T3 (rT3)’e döner. T3 hormonu T4’ten 4 kat etkilidir, rT3 ise T3’ün tersi etki yapar.
T3 metabolizmanın gaz pedalı metabolizmayı hızlandırırken, rT3 fren pedalıdır. Örneğin açlık durumunda dengeyi sağlamak için T4, rT3’e dönüşür ve metabolizma yavaşlar. Yani açlık aslında metabolizmayı yavaşlatır. Kortizol T3 oluşumunu önler ve T4 hormonu rT3’e döner. Yani stres yanıtı başlar. rT3 istemediğimiz bir formdur. T4’ten T3’e dönüş için selenyum önemli bir yardımcıdır. Selenyum eksikse rT3 baskın olur. Yani tiroid dengesizliğiniz varsa istediğiniz kadar takviye tiroid hormonu alın T3’e dönmeyecektir. Yani tiroid hastası diye hormon verdiğinizde beraberinde selenyum varlığı çok önemlidir.
Klinikte en çok yapılan uygulama hipotiroidi hastasına T4 veriyoruz. Kanda T3, T4 ve TSH bakıyoruz. İlaç dozunu TSH’ya göre ayarlıyoruz. Ama klinik olarak hasta daha kötü. Çünkü çoğunlukla rT3 bakmıyoruz.
Aslında iyodin, selenyum, çinko, D vitamini ve omega-3 yağları içeren yeterli tiroid destekleyici besin maddeleri sıklıkla gerekli olabiliyor. Bu nedenle tiroid hormonu almanıza rağmen yakınmalarınız devam ediyorsa mutlaka hekiminize danışmalısınız.
