Sabah alarmı çalıyor, gözlerinizi aralamakta zorlanıyorsunuz. Sanki gece boyunca hiç uyumamışsınız gibi hissediyorsunuz. Kahve bile fayda etmiyor. Peki neden bazı sabahlar bu kadar yorgun uyanıyoruz? Aslında yanıt beynimizde gizli. Beyin sağlığı, gece nasıl uyuduğunuzla doğrudan bağlantılı. Uyku kalitesi, uyku döngüsü, melatonin salgısı, gece yenen yemekler ve susuzluk gibi birçok etken, beynin gece boyunca yeterince dinlenmesini engelleyebilir.
Uyku döngüsünü bozmak: Beyin uykuda 90 dakikalık döngülerle çalışır. Bu döngüler REM ve derin uyku evrelerinden oluşur. Eğer alarmınız sizi derin uykunun ortasında yakalarsa, beyin henüz uyanmaya hazır değildir. Uyanmak zor gelir, baş ağrısı, halsizlik ve sersemlik hissi yaşarsınız. Uyku döngüsüne saygı göstererek, uykunuzu 6, 7.5 veya 9 saat olarak planlamanız bu durumu engelleyebilir.
Kalitesiz uyku ve uyku apnesi: Gece boyunca yatağınızda olmanız kaliteli uyku uyuduğunuz anlamına gelmez. Horlama, uykuda nefes durması (uyku apnesi), sık sık uyanmak gibi durumlar beynin gece boyunca tam kapasiteyle dinlenmesini engeller. Bu da sabahları yorgunluk, unutkanlık ve konsantrasyon sorunlarıyla güne başlamanıza neden olur.
Mavi ışık melatonin düşmanı: Uyumadan önce telefon, tablet veya televizyon ekranına bakmak, beynin uyku hormonu olan melatonini baskılar. Melatonin seviyesinin düşmesi, uykuya geçişi zorlaştırır. Uyku öncesi mavi ışıktan uzak durmak, beynin biyolojik saatine uygun olarak melatonin üretmesini sağlar. Bu da sabah daha zinde uyanmanın anahtarıdır.
Gece geç saatte yemek yiyen beyin dinlenemez: Yatmadan önce yediğiniz ağır bir yemek, sindirim sistemi kadar beyni de etkiler. Gece boyunca sindirim sistemi aktif kaldığı için, beyin rahatlayamaz. Bağışıklık sistemi de devrede kalır ve sabah uyanıldığında hâlâ bir yorgunluk hissi kalır.
Gece boyunca vücudun susuz kalması: Uyurken dehidrasyon yaşarsınız. Gece boyunca vücut su kaybeder. Sabah kalktığınızda baş ağrısı, halsizlik, göz kararması gibi belirtiler yaşamanız bu yüzdendir. Uyanır uyanmaz bir bardak su içmek, beyne giden kan akışını artırır ve güne daha enerjik başlamanızı sağlar.
Sabahları dinç kalkmak için; Uyku sürenizi 90 dakikalık döngülere göre ayarlayın. 7.5 veya 9 saat uyuyun. Yatmadan önce ekranları kapatın. Telefon yerine kitap okuyun. Ağır akşam yemeklerinden uzak durun. Özellikle yağlı ve baharatlı yiyecekleri azaltın. Sabah uyanır uyanmaz bir büyük bardak su için. Alarmı ertelemeyin. Yataktan çıkmak zihni de uyandırır.
