COVID-19 geçiren kişilerde hastalık sırasında ya da hastalıktan haftalar sonrasında bile net düşünememe, kafa karışıklığı, konsantrasyon sorunları, günlük kelimeleri bulmada zorlanma gibi yakınmalar dikkatimizi çekti. Bu hiç de nadir değildi. Özellikle hastalığı şiddetli geçirenlerde ve yoğun bakımda yatan 10 kişiden birinde bu belirtileri gördük.
Odaklanamama yakınmaları
Hastalar “Kafamı toparlayamıyorum, işime odaklanamıyorum, konuşurken kelimeler dilimin ucuna geliyor ama bulamıyorum, net düşünemiyorum.” gibi yakınmalarla başvuruyor.
Burda temel neden bağışıklık sisteminin koronavirüse verdiği tepki. COVID-19 sırasında savaşan sitokin dediğimiz bağışıklık hücrelerimiz o kadar yoğun bir şekilde çalışıyor ki artan bağışıklık aktivitesi beyinde biriken sitokinlerin beyin dokusuna zarar vermeye başlamasına neden oluyor.
Bağışıklık sisteminin virüse tepkisi
Bağışıklık sistemi virüse tepki olarak hızlandığında beyin içinde bir sitokin patlaması oluyor ve beyne yapısal zarar veriyor. Bunun yanısıra virüsün kendisinin damarlar ve sinirler yolu ile beyne sessizce girme ihtimali yüksek bu da beyinde hasar oranını artırıyor.
COVID-19, demansa neden olur mı?
İşte bilim adamlarının korktuğu konu da “Acaba COVID-19, demansa neden olacak mı?” sorusu. Savunulan şu virüs sessizce beyne girip özellikle oksijene hassas hipokampüs denen hafıza bölgesinde yerleşmeye eğilimli. Bunun da o bölgelerin harap olmasına yol açabileceği düşünülmekte.
Etkili bağışıklık yanıtlarında sitokin gibi bazı savaş hücrelerinin salgılanması aynı zamanda beyne yönelik bir toksin etkisine neden olabilir ve bu da bilişsel işlevlerde sorunlara neden olabilir. Yani uzun vadede hafızamızda etkilenmelere yol açabilme olasılığı var ve beyin sisi çağın hastalığı olacak gibi görünüyor.
